Ο ΦΙΛΩΝΑΣ εμφανίζεται στον Πειραϊκό χώρο το 1965 ως ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΠΕΙΡΑΙΩΣ, υποδηλώνοντας την ταυτότητα και πρόθεσή του να συμμετάσχουν σ’ αυτό όλες οι πληθυσμιακές τάξεις, που ασχολούνται με τα γράμματα, την τέχνη και εν γένει τον πολιτισμό. Οι νέοι του Πνευματικού Κέντρου, ενεργοποιούνται με την έκδοση του περιοδικού «ΙΩΝΕΣ», την ίδρυση της Βυζαντινής χορωδίας, διαλέξεις και μορφωτικές ψυχαγωγικές εκδηλώσεις. Ήδη από τα χρόνια στρέφει το ενδιαφέρον του στους νέους. Έτσι, αθόρυβα και αποτελεσματικά δημιουργώντας δωρεάν τμήματα Λογοτεχνικά, Εικαστικών τεχνών, Ξένων γλωσσών με την προσφορά μελών του, προετοιμάζει το έδαφος για την πραγματοποίηση των σκοπών της ίδρυσής του.

Ο Πρόεδρος και ιδρυτής αυτού του ιδιαίτερου πολιτιστικού φορέα, Νίκος Κεράνης, νιώθει πως συναισθηματικά αυτή η δραστηριότητα θα πρέπει να ανήκει, στο Μεγάλο Αρχιτέκτονα του Πειραιά ΦΙΛΩΝΑ, που τον 4ο π.Χ. αιώνας έζησε και δημιούργησε στον Πειραιά, εμπνεύστηκε και σχεδίασε τη σκευοθήκη του Πειραιά και μεταξύ άλλων κατασκεύασε στην Ελευσίνα στοά ενωμένη «μετά του τελεστηρίου» σύμφωνα με το σύγγραμμά του «Περί συμμετρίας ιερών οικημάτων και περί της σκευοθήκης».

Στις αρχές τις δεκαετίας του 70’ το καταστατικό τροποποιείται και το Πνευματικό Κέντρο Εργαζομένων Πειραιώς, μετονομάζεται ως ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ «Ο ΦΙΛΩΝ». Οι προσπάθειες της πρώτης δεκαετίας καρποφορούν. «Ο ΦΙΛΩΝΑΣ», πλέον, δυναμικά αξιοποιεί τα αποτελέσματα της δραστηριότητάς του με τη διοργάνωση του πρώτου μουσικού διαγωνισμού το 1977 «Ταλέντα – Βραβεία ΦΙΛΩΝΑ» στον Πειραιά. Πρώτος διακριθείς ο επτάχρονος τότε, Δημήτρης Σγούρος.

Ο Διαγωνισμός «Ταλέντα – Βραβεία ΦΙΛΩΝΑ» περιλαμβάνοντας και στους τομείς της ποίησης, πεζογραφίας και ζωγραφικής ξεκινά το ταξίδι του καλύπτοντας αρχικά ολόκληρη την Ελλάδα και μετέπειτα σε παροικίες του Εξωτερικού (Η.Π.Α. Αυστραλία, Αίγυπτος, Γερμανία, Νέα Ζηλανδία και Τουρκία). Γνωστός στον Κόσμο ολόκληρο και φυσικά στην Ευρώπη, το 1985 καλείται στον πρώτο ποιητικό διαγωνισμό των δέκα, τότε, Ευρωπαϊκών Χωρών – μελών να λάβει μέρος. Μοναδικός ιδιωτικός φορέας ανάμεσα στα Υπουργεία Παιδείας των χωρών μελών που κλήθηκαν για να στείλουν έργα ταλαντούχων νέων.

Το 1987 η Μαίρη Κεράνη Σοφιανού αναλαμβάνει την Προεδρία του Φίλωνα, και το 1990, μια νέα δραστηριότητα του Σωματίου σε πανελλήνιο επίπεδο, για την ανάδειξη των Πολιτιστικών Δραστηριοτήτων Σχολείων-Ωδείων, φέρνει στο φως την προσπάθεια εκπαιδευτικών, γονιών, πολιτιστικών φορέων που ξέρουν να στέκουν δίπλα στο μαθητή, δίπλα στο νέο. Τότε, υπήρξε και η ουσιαστική αναγνώριση του Υπουργείου Παιδείας να δεχθεί την κρίση των Επιτροπών του ΦΙΛΩΝΑ και να υπογράφει ο εκάστοτε Υφυπουργός τους Τίτλους των διακριθέντων.

Το 1992, ο Φίλωνας εντάσσεται σε Ευρωπαϊκά προγράμματα ενώ από το 1993 έως το 1997 διατηρεί ραδιοφωνική εκπομπή στο Δημοτικό Ραδιοφωνικό Σταθμό του Πειραιά φιλοξενώντας κάθε Σάββατο Σχολεία και Ωδεία από ολόκληρη την Ελλάδα, παρουσιάζοντας τις δραστηριότητές τους και συνεχίζει με τηλεοπτικές εκπομπές έως το 2003 με το ίδιο θέμα. Το 2000 ξεκινά πρώτος Πανελλαδικά τις Πνευματικές και Πολιτιστικές Μαθητικές Ολυμπιάδες. Διοργανώνονται εκδηλώσεις και βραβεύονται Σχολεία, καθηγητές, μαθητές με έντονη πολιτιστική δραστηριότητα και Σύλλογοι Γονέων και Κηδεμόνων που γίνονται αρωγοί στην προσπάθεια των εκπαιδευτικών.

Ανάμεσα στις δραστηριότητες του ξεχωριστή η θέση των Πανελλήνιων και Παγκύπριων Μουσικών Διαγωνισμών «ΦΙΛΩΝΑ», που έχουν συμπληρώσει πάνω από 40 χρόνια με αξιοκρατία και σωστή καλλιτεχνική καθοδήγηση. Θα βρείτε το αναλυτικό ιστορικό του Φίλωνα στην ενότητα «Αρχείο Φίλωνα».